การฝึกนิสัยบางอย่างของเด็กเล็ก
กิจวัตรบางอย่างที่เราต้องทำตั้งแต่ยังเล็ก และเป็นเรื่องของสังคม ที่มีระเบียบวินัยเข้าไปเกี่ยวข้องด้วย มี 4 เรื่อง คือ การกิน การนอน การขับถ่าย และการอาบน้ำแต่งตัว การเริ่มฝึกตั้งแต่ลูกยังเป็นทารก จะทำให้สอนง่ายขึ้นเมื่อโตขึ้น
กิจวัตรทั้ง 4 อย่างข้างต้น เมื่อทารกยังเล็กนั้น ก็เป็นเรื่องของพฤติกรรมที่ทำโดยอัตโนมัติ เพื่อสนองความต้องการของร่างกาย แต่เมื่อโตขึ้น กิจวัตรดังกล่าว จะต้องได้รับการปรับปรุง ให้สอดคล้องกับชีวิต และความเป็นอยู่ของแต่ละคน ที่จะต้องเป็นไปตามระเบียบแบบแผนของสังคม
การกิน เมื่อฝึกให้เด็กทำได้เรื่อยๆ ก็จะพัฒนาเป็นนิสัย ทำให้เด็กเป็นคนที่มีระเบียบวินัยในการทำกิจวัตรการกิน ในเรื่องการกิน สิ่งที่จะต้องฝึกได้แก่ การกินเป็นเวลา ตั้งใจกิน รู้จักกินอาหารที่มีประโยชน์ มีมารยาทในการกิน และกินเองได้
- การนอน สิ่งที่ต้องฝึกได้แก่ การนอนเป็นเวลา รู้จักไปนอนเอง และช่วยตัวเองในเรื่องการนอน
- การขับถ่าย ได้แก่ การขับถ่ายเป็นเวลา ควบคุมการขับถ่ายได้ และทำความสะอาดตนเองได้
- การอาบน้ำแต่งตัว ได้แก่ การรู้จักช่วยตนเองได้ และทำได้เรียบร้อย
เมื่อฝึกให้เด็กทำเรื่อยๆ จะเกิดเป็นนิสัยของคนที่มีระเยียบวินัย ในการทำกิจวัตรประจำวันต่อไป
การฝึกนิสัยในเรื่องดังกล่าว ต้องอาศัยความพร้อมทางด้านการเคลื่อนไหว และสติปัญญาของทารกด้วย ดังนั้น การฝึกจึงต้องทำอย่างค่อยเป็นค่อยไป และมีหลักการปฏิบัติดังนี้
- พิจารณาเป้าหมาย ของพฤติกรรมที่ต้องการให้เด็กทำ แล้วกำหนดเป้าหมายให้ชัดเจน และทุกคนที่ได้เลี้ยงทารก จะต้องทราบถึงเป้าหมายนั้น
- ใช้แรงเสริม ในการกระตุ้นให้เกิดพฤติกรรมซ้ำ หรือไม่เกิดพฤติกรรมอีก
- อบรมด้วยความสม่ำเสมอ และคงเส้นคงวา ใช้เหตุผลมากกว่าอารมณ์
- วิธีการอบรม อาจยืดหยุ่นได้บ้าง ตามสภาพของตัวเด็กและสิ่งแวดล้อม วิธีการที่ใช้กับเด็กแต่ละคนอาจแตกต่างกัน ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับวิจารณญาณของผู้ฝึกอบรม
ขอขอบคุณ ที่มา : นิตยสาร Modern Mom ภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต
