พัฒนาการเด็กอายุ 1-2 ปี

พัฒนาการเด็กอายุ 1-2 ปี และพัฒนาการที่สงสัยว่าผิดปกติ

วัยนี้เป็นวัยล้มลุก ชอบอิสระ เช่น เดินได้เอง พ่อแม่ย่อมภูมิใจที่ลูกเติบโตเดินได้เอง หยิบอาหารกินได้เอง แต่ผู้ดูแลจะเหน็ดเหนื่อยขึ้น เพราะลูกจะเคลื่อนไหวตลอด ต้องคอยติดตามดูแลความปลอดภัยกันทุกฝีก้าว

พัฒนาการด้านการเคลื่อนไหว

• เดินได้เอง คล่องขึ้น
• เดินลากของเล่นได้
• ถือของเล่นไว้ในมือเวลาเดินได้
• เริ่มหัดวิ่ง
• ยืนปลายเท้า
• เตะบอล
• ปีนขึ้นลงเบาะนั่งโซฟาได้เอง โดยไม่ต้องช่วย
• เดินขึ้นลงบันได โดยการเดินพยุงช่วย

สงสัยพัฒนาการผิดปกติ มีอาการดังนี้

• ยังเดินไม่ได้เมื่ออายุ 18 เดือน
• เดินเขย่งปลายเท้า
• ไม่พูด 15 คำ เมื่ออายุ 18 เดือน
• ไม่พูดเป็นประโยค 2 คำ เมื่ออายุ 2 ขวบ
• ไม่รู้จักหน้าที่ของของใช้ที่ใช้บ่อย ๆ เช่น แปรงสีฟัน โทรศัพท์
• ไม่เลียนท่าทางหรือคำพูด
• ไม่ทำตามคำสั่งง่าย ๆ เมื่ออายุ 2 ขวบ
• ไม่นั่งรถ 3 ล้อ ใช้เท้าดันไปข้างหน้า เมื่ออายุ 2 ขวบ

พัฒนาการด้านอื่นๆที่ปกติสำหรับเด็กวัยนี้มีดังนี้

การใช้มือและนิ้ว

• ใส่ของเล่นชิ้นเล็กลงในขวดได้และเขย่าให้ออกได้
• วางบล็อกซ้อนกันได้ 4 ชิ้น แล้วน๊อคให้ตกลงมาเสีย
• เขียนเส้นยุ่ง ๆ บนกระดาษ
• คว่ำกล่องเอาของออกจากกล่องได้
• ต่อได้ 4 บล็อก
• ใช้มือข้างหนึ่งบ่อยกว่าอีกข้าง แสดงอาการถนัดซ้ายถนัดขวา
• จับลูกบอลที่กลิ้งมาได้
• เอาตะปูใส่รูกระดานได้
• พับกระดาษ
• เอาของเล่นแยกจากกันแล้วใส่กลับคืนได้
• ปั้นดินเป็นรูปร่างได้

• ชี้รูปตามบอกได้
• จำชื่อคนที่คุ้นเคย ของเล่น และส่วนต่างของร่างกายได้แล้ว
• พูดได้บางคำ ตอน 15-18 เดือน
• พูดได้หลายคำต่อกัน เมื่ออายุ 18-24 เดือน
• ใช้คำพูดเป็นประโยคสั้น
• ทำตามคำสั่ง
• พูดตามคำที่ผู้ใหญ่คุยกัน

พัฒนาการด้านความจำและความคิด

• หาของที่ซ่อนไว้ใต้ผ้าคลุม 2-3 อันได้
• เริ่มหาของเล่นรูปร่างและสีต่าง ๆ ที่เข้ากันได้
• เริ่มเล่นสมมุติ เป็นแล้ว

ด้านสังคมและอารมณ์

• ทำตามอย่างพฤติกรรมของผู้ใหญ่หรือเด็กที่โตกว่า
• รู้จักแยกตัวเองบ้างแล้ว ไม่ติดคนเลี้ยงเหมือนแต่ก่อน
• ชอบเล่นกับเพื่อน ๆ บ้างแล้ว
• เป็นอิสระมากขึ้น ไม่ค่อยเชื่อฟัง เริ่มมีช่วงงอแงเวลาแม่ไม่อยู่ จนถึงขวบครึ่งแล้วก็จะหายไป

กิจกรรมที่คุณพ่อคุณแม่ต้องทำ คือ

• ฝึกให้ดื่มนมจากถ้วย และเลิกขวดนมให้ได้ ก่อนอายุ 2 ขวบ
• หัดให้ลูกแปรงฟัน
• หัดให้ลูกตักข้าวกินเอง
• หัดให้ลูกบอกเวลาขับถ่าย
• หัดให้ลูกรู้จักควบคุมอารมณ์
• เมื่อบอกให้ลูกทำอะไร ควรบอกอย่างนุ่มนวล เมื่อลูกทำตามควรกล่าวคำ ขอบใจจ๊ะลูก
• เมื่อลูกปฏิเสธ ไม่ควรโกรธเขา เพียงลองใจถามดูซิว่า คุณจะทำอย่างไร ควรกล่าวคำขอร้องให้เขาทำซ้ำอีก ถ้าคุณบังคับให้เขาทำ เขาจะยิ่งไม่ยอมทำตาม
• อย่าติดสินบนลูก ให้ลูกทำตามที่เราอยากให้ทำ
• ให้ลูกเลือกในสิ่งที่พอทำได้ เช่น เลือกเสื้อผ้า เลือกนิทานที่เขาอยากให้อ่าน เลือกของเล่น
• หลีกเลี่ยงสถานการณ์ที่ขัดใจลูกโดยไม่จำเป็น เช่น พาไปร้านขายของเล่น แล้วลูกเกิดอยากได้
• ให้รางวัลเมื่อลูกประพฤติดี ด้วยการอยู่ใกล้ชิด พาไปยิ่งเล่นที่สวนสาธารณะ
• มีอารมณ์ขัน แม้เขาจะโกรธ แผดเสียงร้อง ควรมองดูว่าเขามีพละกำลังมากมายเพียงไร แต่ไม่ควรหัวเราะ ลูกจะยิ่งโกรธมากขึ้น