พัฒนาการในเด็กอายุ 3-4 ปีและพัฒนาการที่ควรสงสัยว่าผิดปกติ
เมื่ออายุครบ 3 ปี ช่วงอายุแห่งการปฏิเสธ ไม่ กับทุกเรื่อง ที่จัดเป็นวัย Terrible two สิ้นสุดลงและช่วงอายุแห่งความมหัศจรรย์ Magic years กำลังเริ่มต้น ลูกจะมีโลกแห่งจินตนาการเกิดขึ้น เขาหายเตาะแตะแล้ว แต่จะเดิน วิ่งได้คล่อง เป็นอิสระมากขึ้น เล่นกับเพื่อนเป็นแล้ว พอถึง 3 ขวบครึ่งก็เข้าโรงเรียนอนุบาลได้แล้ว เพื่อจะได้ฝึกการใช้มือประสานตา และหัดเข้าสังคม คุณพ่อคุณแม่จะประหลาดใจบ่อย ๆ ที่ลูกสามารถจะพูดจาได้เก่ง เป็นที่ประทับใจไม่เว้นสักวัน เขาสามารถจะพูด แสดงความต้องการ และความรู้สึกได้แทนที่จะใช้ภาษากายอย่างที่เคยทำช่วงก่อนหน้านี้
พัฒนาการที่ปกติ
- กระโดดยืนขาเดียวได้
- ขึ้นลงบันใดเองได้ โดยไม่ต้องช่วย
- เตะบอลไปข้างหน้าได้
- โยนบอลขึ้นได้สูง
- ใช้มือจับบอลที่กระเด้งขึ้นมาได้
- เคลื่อนตัวไปข้างหน้าข้างหลังได้คล่อง
สงสัยพัฒนาการผิดปกติ มีอาการดังนี้
- ไม่สามารถโยนบอลได้สูง
- กระโดดอยู่กับที่ไม่ได้
- ขี่สามล้อไม่เป็น
- จับดินสอโดยใช้นิ้วโป้งและนิ้วชี้
- ใช้ดินสอขีดเส้นยุ่งๆไม่ได้
- สร้างบล็อกขึ้นถึง 4 ชั้นไม่ได้
- ยังร้องตามแม่หรือเกาะติด เวลาแม่ไปนอกบ้าน
- ไม่ยอมเล่นกับคนอื่น
- ไม่ใส่ใจเด็กวัยเดียวกัน
- ไม่เล่นสมมติกับเพื่อน ๆ
- ไม่ยอมแต่งตัว นอน หรือถ่ายลงส้วม
- แผดเสียงร้องเวลาโกรธ
- ใช้ประโยคสั้น ๆ ไม่เกิน 3 พยางค์
- ใช้คำแทนตัวเองหรือคนอื่นไม่ถูก
พัฒนาการด้านอื่นๆที่ปกติสำหรับเด็กวัยนี้มีดังนี้
การใช้มือและนิ้ว
- เขียนสี่เหลี่ยมตามแบบได้
- วาดรูปคนมี 2 ส่วนของร่างกาย 2-4 ส่วน
- ใช้กรรไกรตัดกระดาษได้
- เขียนวงกลม และสี่เหลี่ยมได้
- เขียนหนังสือได้บางตัว
พัฒนาการด้านภาษา
- เข้าใจความหมายของคำว่า เหมือนและแตกต่าง
- ใช้ประโยคถูกไวยกรณ์
- พูดเป็นประโยคยาว 5-6 คำ
- พูดชัดขึ้น
- เล่านิทานได้
พัฒนาการด้านความคิดและความจำ
- บอกสีต่าง ๆ ได้ถูกต้อง
- นับเลขได้
- แก้ปัญหาบางอย่างได้
- เข้าใจเวลา
- ทำตามคำสั่ง (three-part command)
- จำบางส่วนของนิทานได้
- เล่นสมมติตามจินตนาการ
พัฒนาการด้านสังคมและอารมณ์
- สนใจในประสบการณ์ใหม่ ๆ
- ร่วมมือกับเด็กอื่น
- เล่นสมมติเป็น พ่อ แม่
- สร้างเรื่องตามจินตนาการขึ้นมาเล่น
- แต่งตัวและถอดเสื้อผ้าได้
- เมื่อมีข้อโต้แย้ง เด็กสามารถประนีประนอมได้
- ชอบอิสระ
- คิดว่าสิ่งที่ตนเองไม่คุ้นเคย ไม่รู้จัก เช่น สัตว์ประหลาด
- เห็นตนเองเป็นบุคคลที่มีร่างกาย จิตใจและความรู้สึก
- บางครั้งไม่สามารถแยกได้ว่า อะไรเป็นจินตนาการ อะไรเป็นจริง
ขอขอบคุณ ที่มา : นิตยสารรักลูก ภาพประกอบจากอินเตอร์เน็ต
